Στην εξωσωματική γονιμοποίηση γίνεται προσπάθεια να υποχρεωθεί η ωοθήκη να παράγει περισσότερα του ενός ωοθυλάκια, ώστε να παραλάβουμε αρκετά ωάρια.
Όσο περισσότερα έμβρυα μεταφέρονται στη μητρική κοιλότητα τόσο μεγαλύτερα είναι τα ποσοστά επιτυχίας εγκυμοσύνης.
Για να επιτευχθεί πολλαπλή ανάπτυξη ωοθυλακίων, πρέπει να ελέγχονται απόλυτα οι δόσεις υποφυσιακών γοναδοτροπινώνθυλακιοτρόπος ορμόνη FSH/ ωχρινοποιητική ορμόνη LH) κάτι που επιτυγχάνεται καλύτερα όταν η υπόφυση δεν παράγει από μόνη της τις ορμόνες αυτές (με την επίδραση GnRH της ορμόνης GnRH που εκκρίνεται από τον υποθάλαμο και επιδρά στην υπόφυση) αλλά με τη βοήθεια «ανάλογων» της ορμόνης GnRH φαρμάκων, τα οποία αναστέλλουν προσωρινά τη λειτουργία της υποφύσεως. Στο πρώτο σκέλος της θεραπείας χορηγούνται τα ανάλογα της GnRH (φάση καταστολής) και στο δεύτερο σκέλος χορηγούνται φάρμακα που βοηθούν την ωοθήκη να αναπτύξει πολλά ωοθυλάκια (φάση διέγερσης).
Τα θεραπευτικά πρωτόκολλα που χρησιμοποιούνται στην εξωσωματική γονιμοποίηση εφαρμόζονται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κύκλου κάθε γυναίκας, την ανταπόκριση των ωοθηκών της σε προηγούμενες προσπάθειες κ.λπ.
Ανάλογα της GnRH
Τα ανάλογα έχουν τις φαρμακευτικές ονομασίες Suprefact, Daronda ή Arvekap και κυκλοφορούν είτε σε μορφή ρινικού σπρέι είτε σε μορφή υποδορίων ενέσεων
Τα ενεργά συστατικά τους είναι παρόμοια.
Η θεραπεία μπορεί να προκαλέσει μπούκωμα της μύτης ή εξάψεις. Τα συμπτώματα αυτά είναι παροδικά και με τη λήξη της θεραπείας η υπόφυση ανακτά τη λειτουργία της.
Επίσης, ενδέχεται μετά το σταμάτημα της περιόδου να εμφανιστεί μια επιπλέον άτυπη περίοδος που είναι αναμενόμενη και δεν θα πρέπει να προκαλέσει ανησυχία.
Η αγωγή με το σπρέι ή τις ενέσεις Suprefact, Daronda ή Arvekap δεν σταματά μέχρι τη στιγμή της «μεταμεσονύκτιας ένεσης» (Pregnyl ή Profasi).
Σε ένα ποσοστό περίπου 20% των γυναικών μπορεί να χρειαστεί περισσότερο από 2 εβδομάδες χορήγησης των αναλόγων, προκειμένου να επιτευχθεί η καταστολή των ωοθηκών, γεγονός που οφείλεται στη δημιουργία λειτουργικής κύστης των ωοθηκών η οποία εκκρίνει οιστρογόνα Αυτές οι κύστες αντιμετωπίζονται πολύ εύκολα με απλή διακολπική αναρρόφηση πριν αρχίσει η έναρξη των ενέσεων Puregon, Gonal F, Metrodin ή Pergogreen.
Γοναδοτροπίνες
Η δεύτερη φάση της θεραπείας περιλαμβάνει τη διέγερση των ωοθηκών για την ανάπτυξη και ωρίμανση πολλών ωοθυλακίων. Για το σκοπό αυτό χορηγούνται φαρμακευτικά παραγόμενες υποφυσιακές γοναδοτροπίνες.
Τα φάρμακα ονομάζονται Metrodin(κεκαθαρμένη FSH) και Pergogreenκαι περιέχουν ορμόνες FSH και LH σε διάφορες αναλογίες. Επίσης, στη νέα γενιά φαρμάκων περιλαμβάνονται τα Puregon (ανασυνδυασμένη FSH) και Gonal F (ανασυνδυασμένη FSH), οι οποίες περιέχουν κεκαθαρμένες γοναδοτροπίνες. Οι ορμόνες αυτές είναι πρωτεΐνες και χορηγούνται με υποδόρια ή ενδομυϊκή ένεση. Η δόση δεν είναι σταθερή αλλά προσαρμόζεται ανάλογα με την πορεία της διεγέρσεως και την ηλικία της γυναίκας.
Άλλα φάρμακα
Κατά τη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης ενδέχεται να χρησιμοποιήσετε και άλλα δύο φάρμακα. Το ένα είναι το αντιβιοτικό Vibramycin, το οποίο μπορεί να χορηγηθεί στο σύζυγο προληπτικά, όταν αρχίσει η διέγερση των ωοθηκών και στη σύζυγο μετά την ωοληψία, ανάλογα με τις οδηγίες του γιατρού.
Το δεύτερο φάρμακο ονομάζεται Pregnylή Profasiκαι περιέχει την ορμόνη χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG). Το φάρμακο αυτό χορηγείται στη σύζυγο σε συγκεκριμένη ώρα και σε μία μόνο ενδομυϊκή ένεση των 10000 μονάδων, όταν κριθεί ότι η ωρίμανση των ωοθυλακίων είναι ικανοποιητική για να ακολουθήσει η ωοληψία. Το φάρμακο αυτό προκαλεί ωορρηξία 32-36 ώρες μετά τη χορήγηση. Χορηγείται πάντα κατόπιν ειδικών οδηγιών του ιατρού. Τα φάρμακα αυτά κυκλοφορούν είτε με τη μορφή έτοιμου ενέσιμου διαλύματος είτε με τη μορφή σκόνης που αναμιγνύεται με ειδικό διαλύτη (νερό) για να γίνει ενέσιμο διάλυμα.
Χορηγείται στη σύζυγο με μια ενδομυϊκή ένεση, περίπου 36 ώρες πριν την ωοληψία.
Τέλος, μετά την εμβρυομεταφορά, η σύζυγος θα χρειαστεί ένα φάρμακο που λέγεται Utrogestanκαι λαμβάνεται με τη μορφή χαπιών. Περιέχει την ορμόνη προγεστερόνη, η οποία μπορεί εναλλακτικά να χορηγηθεί κολπικά, με τη μορφή κρέμας, Crinone 8%.
Πιθανές παρενέργειες
Εξάψεις, πονοκέφαλος, εφιδρώσεις, μπούκωμα στη μύτη είναι ήπια συμπτώματα/ αντιδράσεις που ενδέχεται να παρατηρηθούν αλλά είναι ασήμαντα και εύκολα αντιμετωπίσιμα.
Τα φάρμακα αυτά έχουν χορηγηθεί σε χιλιάδες γυναίκες σε διάστημα πάνω από 15 χρόνια χωρίς να έχουν παρατηρηθεί καρκινογόνες ή άλλες σοβαρές παρενέργειες.
